Έκθεση ex-pats | ex-pats exhibition

To Μουσείο Άλεξ Μυλωνά-Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει την έκθεση ex-pats, σε επιμέλεια Αποστόλη Αρτινού. Πρόκειται για μια εικαστική συνομιλία επάνω στην εμπειρία του εκπατρισμού και της νοσταλγίας μεταξύ της Δέσποινας Μεϊμάρογλου και της Ελένης Μυλωνά.

Η έκθεση θα εγκαινιαστεί

την Παρασκευή 5 Μαΐου, στις 20:00

και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Ιουλίου 2017.

Την έκθεση συνοδεύει δίγλωσσος κατάλογος.

Ο Αποστόλης Αρτινός, επιμελητής της έκθεσης, αναφέρει:

«Ο εκτοπισμένος, ο μετανάστης κι ο πρόσφυγας, ο άπατρις, ο εξόριστος, και άλλοι πολλοί, χαρακτήρες ενός επιδεινούμενου νομαδισμού, μιας εκρίζωσης, μιας περιπλάνησης, μιας καθ’ οδόν ζωής, που γίνεται και ο τόπος, ο αδύνατος τόπος, μιας νοσταλγημένης καταγωγής. Εγκαταλείπουμε, περιπλανιόμαστε, νοσταλγούμε. Κι αυτός ο κύκλος ξανά και ξανά. Ένα ακατανίκητο πένθος, που δεν ησυχάζει. Ο περιπλανώμενος άνθρωπος, ο άνθρωπος της νοσταλγίας, μια ύπαρξη καθηλωμένη στις καταγωγικές της οπτασίες, στο πρωτάκουστο ηχοτοπίο τους. Ηχοτοπίο μιας γλώσσας που μας ανήκει και δεν μας ανήκει. Είναι έτσι ο τόπος, πάντα ο τόπος της καταγωγής, κάτι που φέρουμε εντός μας και δεν έχουμε. Ακόμη και όταν εγκαταβιούμε σ’ αυτόν, κάποιες πτυχές του θα ’χουν για πάντα χαθεί και γι αυτό απείρως νοσταλγηθεί. Ανήκουμε και δεν ανήκουμε. Αυτό το διττό σχήμα της νοσταλγίας που καθιερώνει το ψυχισμό του ανθρώπου στα απωλεσμένα και μόλις ανευρεθέντα του σημεία. Σημεία όλα μιας καταγωγής όπου προστρέχουμε και εντοπίζουμε τα ίχνη της, τα ίχνη μιας μοναδικής μας απώλειας.»

Γράφει σχετικά με το έργο της η Δέσποινα Μεϊμάρογλου:

«Οι λεπτομερείς και μακροσκελείς λίστες των νεκρών και των τραυματιών που εξακολουθούν να εξιστορούν με τον τρόπο τους στα ΜΜΕ το χρονικό των πρόσφατων  οδυνηρών γεγονότων γύρω από τις τρομοκρατικές ενέργειες στην Αίγυπτο, με έκαναν για πολλοστή φορά να κατανοήσω αλλά, οριστικά πλέον, να αποδεχτώ το γεγονός ότι ήρθε η ώρα να ‘αποχαιρετήσω την Αλεξάνδρεια’ όπως τόσο καίρια ανέπτυξε στο ποίημα του ο Αλεξανδρινός Ποιητής. 

       Μια νοσταλγία για τα ανέμελα παιδικά μου χρόνια που άρχισε να με απασχολεί όλο και πιο σοβαρά πριν 21 χρόνια, τότε που αποφάσισα για πρώτη φορά, τριάντα πέντε ολόκληρα χρόνια μετά την αναχώρηση της οικογενείας μου από τον γενέθλιο τόπο να ξαναβρεθώ στην πόλη Μίνια της Άνω Αιγύπτου για να ξαναντικρύσω το πατρικό μου, τον τόπο μου, που ποτέ δεν έπαψε να με συντροφεύει  στα όνειρα μου. Η πολύ σύντομη τότε επίσκεψη μου που διήρκησε μόνο 2,5 ώρες -όσο μια κινηματογραφική ταινία- σε μια πόλη εντελώς αλλαγμένη, συνέχισε να με απασχολεί ώσπου το 2014, μέσω του facebook , απροσδόκητα, έγινα ‘φίλη’ με έναν εξαιρετικό πολύ νεότερο Αιγύπτιο καλλιτέχνη τον Wael A. Sabour που κατά τύχη, δίδασκε στο πανεπιστήμιο της πόλης μου!

Έτσι ξεκίνησε μια πολύ εποικοδομητική φιλία που κατέληξε στην ολοκλήρωση της εξαιρετικής μας συνεργασίας με αποτέλεσμα την πρόσφατη εικαστική μου εγκατάσταση με τίτλο Reconstruction of Paradise.

Είναι το θέμα που κλήθηκα να παρουσιάσω σε έναν πολύ ενδιαφέροντα διάλογο με τη γνωστή, εξαίρετη συνάδελφό μου Ελένη Μυλωνά όπου διαχειριζόμαστε με έναν πολύ προσωπικό τρόπο την μετανάστευση καθώς και τις συχνές μετακινήσεις, τις δικές μας και γενικά των πληθυσμών γύρω μας λόγω των παγκοσμίων ζοφερών γεγονότων.»

Γράφει η Ελένη Μυλωνά:

       «Πρωτοπάτησα το πόδι μου στο Νέο Κόσμο, πριν από 51 χρόνια, χωρίς αποσκευές, ενώ γύρω μου αντηχούσε το Yellow Submarine. Ζούσα την υλοποίηση ενός επίμονου ονείρου χωρίς να το ξέρω. Πίσω μου άφηνα ότι γνώριζα μέχρι τότε με δίψα για το καινούργιο, το διαφορετικό. Λίγους μήνες αργότερα, από υπότροφη φοιτήτρια μεταμορφώθηκα σε πολιτική εξόριστη της Χούντας. Έτσι απέκτησα δυο πατρίδες και ξεκίνησε το συνεχές ξερίζωμα που έγινε και η ρουτίνα της ζωής μου. Η δίψα για άλλες πατρίδες παρέμεινε ακατάπαυστη με εξερευνήσεις στο Αφγανιστάν, την Ινδία και πρόσφατα στην Αφρική.

       Με την άνοδο του Ισλαμισμού, τους πνιγμούς στο Αιγαίο και την είσοδο του αποτρόπαιου Τραμπ στο Λευκό Οίκο ξαναζώ τον βιασμό της Χούντας από όλες τις πλευρές, στον κύβο. Ο σεβασμός, η αξιοκρατία και η Ελευθερία, σφραγίδες της δεύτερής μου πατρίδας που δρούσε σαν βαλβίδα ασφάλειας, καταποντίστηκαν. Η εικαστική μου δουλειά, σημαδεμένη συχνά από τις σπουδές μου στη δημοσιογραφία, παίρνει τώρα μια πιο προσωπική μορφή. Το Ave Maria, έργο που δημιουργήθηκε για την καταργηθείσα από τον Ερτογκάν Μπιενάλε του Çanakkale, μια διεθνή εικαστική συνομιλία που είχε τίτλο «Πατρίδα», έμεινε ορφανό.

      Η φίλη Δέσποινα Μεϊμάρογλου, διακεκριμένη συνάδελφος με διαφορετικές εμπειρίες αλλά με παράλληλο εικαστικό λεξιλόγιο εξιστορεί τη δική της απώλεια στην εγκατάσταση της Reconstruction of Paradise. Η δική μου εγκατάσταση με κέντρο το τρικάναλο-βίντεο Ave Maria θα μπορούσε να έχει τον τίτλο De-constructing Paradise. Η συνεχής παλινδρόμηση ανάμεσα στις δύο μου πατρίδες είχε μέχρι τώρα το θετικό στοιχείο της επανάκτησης. Τις εγκατέλειπα αλλά τις ξανάβρισκα σε μια καινούργια στροφή του αέναου σπιράλ του χρόνου. Σήμερα όλα μοιάζει να ανατρέπονται. Με τον διάλογο αυτό στην έκθεση ex-pats εξετάζουμε η κάθε μια με τον τρόπο της την εμπειρια της χαμένης πατρίδας που σήμερα είναι θέμα υπαρξιακό και οικουμενικό.»

Βιογραφικά στοιχεία

Δέσποινα Μεϊμαρογλου
Γεννήθηκε το 1944 και μεγάλωσε στην Αίγυπτο σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον, που συντέλεσε στη διαμόρφωση των προτεραιοτήτων της και ευθύνεται για τις καλλιτεχνικές, αλλά κυρίως ανθρώπινες επιλογές της.
Το 1966 με την ολοκλήρωση των σπουδών στη πόλη Maidstone της Ν. Αγγλίας, Kent Institute of Art and Design (N.D.D.) –ζωγραφική, τυπογραφία, γραφικές τέχνες- και κυρίως λόγω των πολιτικών γεγονότων που λάμβαναν τότε χώρα στην Αίγυπτο, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ξεκίνησε τη δεκάχρονη θητεία της στην διαφήμιση ως γραφίστας και στη συνέχεια art director.
Από το 1981 ως σήμερα έργα της έχουν παρουσιαστεί σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταξύ αυτών και σε δύο Μπιενάλε του 2009: Biennale:2 στη Θεσσαλονίκη και Women's International Biennale / Incheon στη Νότιο Κορέα, σε μουσεία, ιδρύματα και γκαλερί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Παρίσι, Aix-en-Provence, Μιλάνο, Τορόντο, Τσεχία, Ν. Κορέα, Ρωσία, Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας) και επανειλημμένα σε συζητήσεις/παρουσιάσεις για το έργο της και artist's residencies σε πανεπιστήμια, και ιδρύματα, στις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Σικάγο), στο Λονδίνο και στην πόλη Quito στο Εκουαδόρ.
Οι πρακτικές της σήμερα περιλαμβάνουν: φωτογραφία, βίντεο, εγκαταστάσεις μικτών τεχνικών στο χώρο, τυπώματα και ένα σημαντικό αριθμό  artists’-books.
www.meimaroglou.com

Ελένη Μυλωνα

H Ελένη Μυλωνά, γεννήθηκε στην Αθήνα. Με βασικές σπουδές (ΒΑ) στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και μεταπτυχιακό στη δημοσιογραφία από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Ν. Υόρκης (υποτροφία Fulbright και υποτροφία του Πανεπιστημίου Κολούμπια (1967), αργότερα σπούδασε φωτογραφία στο Central London Polytechnic και παρουσίασε την δουλειά της στο Royal Photographic Society. Ταξιδεψε οδικώς από το Λονδινο στο Αφγανιστάν και πίσω το 1971. Επιστρέφοντας στη Νέα Υόρκη ολοκλήρωσε την σειρά Journey Through Ellis Island, με φωτογραφίες μεγάλης κλίμακας που παρουσίασε στο PS1 στη Ν. Υόρκη και στη γκαλερί Ζουμπουλάκη στην Αθήνα. Συνεργάστηκε για πολλά χρόνια με την Ιλεάνα Τούντα και σταδιακά επεκτάθηκε από τη φωτογραφία στη γλυπτική, στη γεωμετρική αφαίρεση, στο βίντεο και στα μικτά μέσα. Το 2000 πραγματοποίησε ατομική έκθεση στο Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού στη Νέα Υόρκη με την σειρά μικτών μέσων Quasi Periodic Space. Έχει διδάξει στο Parson's School for Design/The New School στη Νέα Υόρκη και έχει δώσει πολλές διαλέξεις για το έργο της. Έλαβε μέρος στην σημαντική εικαστική επιθεώρηση Ελληνοαμερικανικής Τέχνης Modern Odysseys που οργανώθηκε από το Queens Museum of Art της Νέας Υόρκης, συμμετείχε στην πρώτη Μπιενάλε της Αθήνας Destroy Athens (2007) και στην έκθεση Roaming Images της 3ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης (2011). Το 2014 παρουσίασε ατομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς, και στην Gallerie Francoise Heιtsch στο Μοναχο. To 2016 συμετείχε στην εναρκτήρια έκθεση του ΕΜΣΤ Urgent Conversations Athens-Antwerp. Τον Ιούνιο του 2017 συμμετέχει στην έκθεση Canakkale Walk στο Osnabruck της Γερμανίας και τον Ιούλιο στην έκθεση The Artist Knight στο Gaasbeek Castle στο Βέλγιο. Η Ελένη Μυλωνά ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και στην Αίγινα και συνεχίζει να ταξιδεύει σε νέους προορισμούς.
www.elenimylonasArt.com  

Αποστόλης Αρτινός

Είναι συγγραφέας και επιμελητής εκθέσεων σύγχρονης τέχνης. Γεννήθηκε το 1966. Το 1992 σπουδάζει στην Αθήνα δημοσιογραφία και επικοινωνία. Έχει συνεργαστεί με τις εφημερίδες Καθημερινή, Ελευθεροτυπία και Αυγή δημοσιεύοντας κυρίως κριτικές βιβλίων.

Κυκλοφορούν τα παρακάτω βιβλία του: Βίος ιδεόληπτος (Σμίλη, 1998), Τα γράμματα της Ντόρας (Σμίλη, 2011), Η ετεροτοπία της καλύβας (Σμίλη, 2014), Το συμβάν Lacan (Επέκεινα, 2014), Στην άλλη όχθη της μέρας, (Bibliotheque, 2015), Η φυσική μοναξιά των λέξεων, (Σμίλη, 2017), και έχει επιμεληθεί τον συλλογικό τόμο Η ελάχιστη δομή, (Κριτική 2014).

Έχει επιμεληθεί επίσης τις εκθέσεις: Το αγκάθι της ομορφιάς, ομαδική, (Beton, 2012), Η δι-αφάνεια του σεξ, ομαδική, (The Symptom Projects, 2013), Casa Amalia, ομαδική (The Symptom Projects, 2013), My mother’s silence του Χρήστου Χρυσόπουλου (The Symptom Projects, 2014), Η ελάχιστη δομή, ομαδική, (Ρομάντσο, 2014), Πτυχώνοντας μια πνοή της Λίζης Καλλιγά (The Symptom Projects, 2016), Something Stupid του Μανώλη Μπαμπούση (Ρομάντσο, 2017), Ex-pats, ομαδική, (Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, 2017). Είναι συνδιοργανωτής της πλατφόρμας σύγχρονης τέχνης The symptom projects. Κείμενά του δημοσιεύει και στο προσωπικό του ιστολόγιο Λεξήματα: www.leximata.blogspot.gr

Museum Alex Mylona – Macedonian Museum of Contemporary Art is happy to present the exhibition ex-pats, a visual conversation between Despina Meimaroglou and Eleni Mylonas on the experience of displacement and expatriation curated by Apostolis Artinos

Opening: Friday, May 5, at 20:00

Duration: May 5 - July 30, 2017.

A bilingual catalogue in Greek and English accompanies the exhibition.  The museum organizes guided tours by appointment. Please contact us for further information.

Curator Apostolis Artinos, introduces the exhibition:

“The displaced, the immigrant, the refugee, the man without a country, the exiled form part of an increasing nomadism, characters of an uprooting, a worsening nomadism, a life based on a perpetual motion which becomes a destination, an unattainable destination of a nostalgic origin. We abandon, we wander, we long for; that circle repeated again and again; an unvanquished grief continuing relentlessly. The wanderer, the homesick, an existence bound to the illusions of their origins; to their first-heard soundscape. We possess the soundscape of a language without owning it. And so it goes: the birthplace of our origin, something we carry within, without possessing it. Even though we inwardly dwell in it, some of its aspects will remain forever gone and thus, forever missed. We belong and yet not. That double notion of nostalgia establishes the human psychic among its lost and re-found extent. All signs of an origin to which we all turn, attempting to trace our footsteps; to track-down a singular loss.”

In Despina’s Meimaroglou own words:

“The idea of trying to get back to something else… A nostalgia for my carefree youthful years started invading my thoughts since 1995 when I finally decided and paid a very short day-visit to my homeland Al-Minia a lovely town stretched along the Nile in Upper Egypt, 35 years after my family’s final departure from Egypt. A longing for a town which although it had undergone many major changes it continued to dominate my dreams, until the year 2014 when I happened to befriend a talented much younger Egyptian artist Dr. Wael Sabour through facebook, who happened to be teaching during that time at my hometown’s University. That’s what initiated a very enriching friendship and collaboration which later on became the force which led me to the completion of my present multi-media-installation «The Reconstruction of Paradise» which is my participation in the present very emotional exhibition entitled ex-pats, shared with the inspired artist and friend Eleni Mylonas in a kind of a ‘dialog’ between two artists belonging to the same generation, but who continue to express migration, nostalgia and loss each in a very different but yet very personal unique way.

I chose to conclude my above thoughts with the following phrase* attributed to the great, famous artist and filmmaker Jonas Mekas, one of the last surviving members of a displaced generation, to whom the Scottish renowned artist Douglas Gordon dedicated Mekas’s story of exile his video-installation “I Had Nowhere to Go” (2016).

*“Someone who leaves his homeland in his own will seeking for adventure can return to it any time  -if that’s his wish. But the one who is being deported cannot. This is why I decided to name my cultural load, My Home.””

In Eleni’s Mylonas own words:

       “I first set foot in the New World 51 years ago, minus my luggage, to the tune of the Yellow Submarine. It was 1966 and I was living the fulfillment of an insistent dream without being aware of it. I was willingly leaving behind everything I knew until then, thirsty for anything new, anything different. A few months later I morphed from a Fulbright scholarship student to a political exile of the Greek Junta. This led to my later becoming a dual citizen and to the constant uprooting which continued throughout my life. I never gave up seeking and exploring new “homelands” with Afghanistan, India and most recently Africa in the front line.

The rise of Islamic extremism, war in the Middle East, the drowning of thousands of refugees in the Aegean and the entrance of horrible Mr. Trump in the White House forces me to relive the painful violation of the Greek Junta many times over. Respect, Meritocracy and Freedom, hallmarks of my adopted homeland which acted as my safety valve heretofore, collapsed. My artistic practice, so frequently influenced by my background in Journalism, started taking a more personal form. The three channel video Ave Maria, created for the Canakkale Biennale titled “Homeland” which was cancelled by Ertogan for political reasons a few weeks before the opening, was temporarily shelved.

Distinguished fellow artist Despina Meimaroglou, a friend with different life experiences but a parallel artistic practice, in her installation “Reconstruction of Paradise” is relating the loss of her home in Minia of Upper Egypt where she was born. My own installation, with the Ave Maria video at its center, could have had the title “De-constructing Paradise”. My interminable arrivals and departures between my two homelands had up to now the positive effect not so much of loss as of regaining each place and culture on a different turn of the spiral of time. A new scenario is now in progress. With this dialogue in the ex-pats exhibition, each one of us explores in her own way the theme of loss of country which is the existential and universal issue of our time.”

Biographical notes

Despina Meimaroglou

Being multi-lingual, due to my upbringing and my extensive travels throughout the world, an artist with long term obsession in art-projects focusing on anthropocentric issues, I’m often drawn to volunteer work with underprivileged groups such as juvenile prison inmates as well as young students from immigrant groups now residing in Greece. Born in 1944 and raised in Egypt plus my deep interest and continuous observation of the overpowering socio-political situations which rule and determine the human fate around the world usually become the ignition of my involvement in long term art-projects. In 1966 after the completion of my art studies at Kent Institute of Art and Design in Maidstone U.K., I moved with my family to Athens where I worked as graphic artist and art director in advertising for the next 10 years. My background in advertising taught me a personal way of perceiving the so-called reality. So far, I have held more than 30 solo exhibitions in Greece and abroad and have participated in important international shows at Museums and Art Foundations, in Greece and abroad mainly at: at Pyramid Atlantic Art Center / Washington DC, at John Jay College of Criminal Justice / CUNY, N.Y / at Columbia College Chicago, at Fondazione Mudima, Milan, Maison Européenne de la Photographie, Paris, in Toronto, the Czech Republic and the Alexandrian Library amongst others. In 2009 I participated in two international Biennials: Thessaloniki / Biennale 2 and 1^st International Women’s Biennale at Incheon S. Korea. Since the mid 90’s my work has been repeatedly presented at art-conferences mainly in the U.S. and I attended several art-workshops and residencies at American universities and foundations as well as at Quito University in Ecuador and Richmond American College in London. My art-practice is multidisciplinary, considered mainly conceptual and includes photography, video-projections, in situ -installations, printmaking and artist’s books.

www.meimaroglou.com

Eleni Mylonas

Born in Greece right after the war, I finished high school in Greece and received a BA from the University of Geneva.  In 1966 I went to New York on a Fulbright grant and a scholarship from Columbia University, where, caught by the Greek Military Junta, I morphed into a political refugee. I received a Master’s Degree in Journalism in 1967 and made New York my home.  I later married and studied photography at the Polytechnic of Central London. After traveling extensively in Europe and North Africa I drove overland from London to Afghanistan and back in 1972. In the 1980s and ‘90s I spent a considerable amount of time travelling throughout India. 

         My studies in Journalism left a strong imprint on my life and artistic practice. In the early 80s I completed a series of large scale photographs Journey Through Ellis Island which was exhibited at PS1 in New York and at the Zoumboulakis Gallery in Athens. Part of this series is  on permanent display at the Ellis Island Museum. Represented for many years by the Ileana Tounta Gallery in Athens and Art Resources Transfer in New York, I moved from photography to sculpture, to geometric abstraction, to video, performance and mixed media. 

         My work has been widely exhibited in Europe and the United States and is in many public and private collections. I taught at Parson’s School for Design in NY and have given many talks on my work. My multi media math series Quasi Periodic Space was shown at the Foundation for Hellenic Culture in NY in 2000. I participated in «Modern Odysseys» at the Queens Museum of Art in New York and took part in the first ATHENS BIENNALE «Destroy Athens» in 2007 and the 3rd Biennale of Thessaloniki in 2011. In 2014 I had a major solo show at the BENAKI MUSEUM in Athens followed by a show at the Francoise Heitsch Gallery in Munich. In October 2016 my works were included in the inaugural show of the EMST Museum in Athens, Urgent Conversations Athens-Antwerp.  My three channel video Ave Maria will be shown this Spring at the ex-pats show in Athens and in the summer it will travel to Osnabruck, Germany. In July 2017 I will be participating in the exhibition «The Artist Knight» to take place in Gaasbeek Castle in Belgium. Most recently I have been working on a series of large oil on canvas portraits of inmates incarcerated in the notorious US prison system. 

  I usually spend most of the winter in my studio in NY returning to Aegina in the Spring and traveling frequently to new destinations, most recently to Africa. www.elenimylonasArt.com  

Apostolis Artinos

       Apostolis Artinos is a writer and independent contemporary art curator. Together with  visual artist Kostas Christopoulos, they established the art plarform The symptom projects, through which they organised five group exhibitions in the cycle The symptom 01 - 05  and two exclusively photographic exhibitions in the cycle es-optron 01 – 02. Artinos has curated many shows in Greece, notably: The thorn of beauty (2012), The transparency of sex (2013), Lurking nature (2013), The heterotopia of the hut (2014) and writes frequently for the Athenian press. He has published the following books: Vita contemplativa (1998), Dora's letters (2011), The heterotopia of the hut (2014), The Lacan event (2014). His blog is www.leximata.blogspot.gr

Co-ordination & Press Office (MAM-MMCA): Eleni Kotsara, Head of Development & Administration eleni.kotsara@mmca-mam.gr